Zdrowe bakterie, zdrowe jelita

Czy catering dietetyczny jest dobrym wyborem, jeśli chcesz zadbać o zdrowe jelita? Według najnowszych danych ciało człowieka zamieszkuje ok. 40 bilionów bakterii – to więcej niż wynosi liczba wszystkich komórek ludzkiego organizmu.

Bakterie te, choć kojarzą się z czymś niepożądanym, w większości przypadków pracują na naszą korzyść pełniąc wiele ważnych funkcji. Szczególne znaczenie mają dla nas bakterie w przewodzie pokarmowym.

Od prawidłowego składu mikroflory jelitowej zależy zarówno nasze zdrowie, jak i samopoczucie. Czy możemy zatem jakoś wspomóc rozwój dobroczynnych mikroorganizmów? 

Probiotyki, prebiotyki, synbiotyki – czym się różnią?

Probiotyk

O probiotykach prawdopodobnie słyszał każdy. Najczęściej kojarzą się z suplementem, który przyjmujemy podczas antybiotykoterapii. Ma on za zadanie odbudowę zniszczonej przez antybiotyk flory bakteryjnej jelit.

Jak łatwo się domyślić, probiotyk to zatem zbiór różnych szczepów prozdrowotnych bakterii jelitowych, które zasiedlają nasz przewód pokarmowy. Probiotyczne bakterie wpływają korzystnie na Twój dobrostan i regulują pracę jelit, a przez to całego organizmu.

Szczepy probiotyczne powinny pochodzić z tzw. naturalnej mikroflory jelitowej człowieka, czyli powinny one należeć do bakterii występujących w przewodzie pokarmowym zdrowych ludzi.

Dziś wiadomo, że właściwa suplementacja probiotyków służy nie tylko do odbudowy mikroflory jelitowej po antybiotykoterapii, ale pomaga także w walce z chorobami, takimi jak otyłość, zaburzenia jelita drażliwego i nietolerancja laktozy.

Dodatkowo bakterie probiotyczne mogą obniżać poziom cholesterolu.

Probiotyki nie tylko wspomagają proces trawienia i regulują pracę jelit, ale także zwiększają wchłanianie witamin i minerałów z pożywienia. Regularne przyjmowanie probiotyków pomoże Ci również wzmocnić układ immunologiczny, czyniąc organizm bardziej odpornym na infekcje.

Prebiotyk

Gdy mowa o probiotykach, coraz częściej słyszymy również podobne słowo „prebiotyk”. Czym różnią się prebiotyki od probiotyków? Prebiotyki to żywe drobnoustroje i składniki pochodzące z żywności lub przyjmowane w postaci suplementów diety, mające za zadanie stymulowanie wzrostu korzystnych bakterii w jelitach. Taką funkcję pełnią niektóre składniki błonnika pokarmowego, takie jak inulina czy fruktooligosacharydy.

Aby uznać składnik żywności za prebiotyk, musi on:

  • być odporny na trawienie w górnym odcinku przewodu pokarmowego,
  • być fermentowany przy udziale mikroflory jelitowej,
  • selektywnie stymulować wzrost probiotyków,
  • pozostać stabliny w trakcie produkcji.

Synbiotyk

Synbiotyk to połączenie dwóch preparatów. Pierwszym z nich jest probiotyk, czyli szczepy bakteryjne z grupy Lactobacillus lub Bifidobacterium. Drugim jest prebiotyk, czyli selektywne podłoże dla rozwoju bakterii probiotycznych. Są to preparaty, w których połączenie obu składników wykazuje synergię działania.

Synbiotyk działa kompleksowo, dostarczając do organizmu bakterie, a jednocześnie składniki wspomagające ich namnażanie.

Flora bakteryjna a zdrowie jelit

Jelita to „drugi mózg”, który odpowiada nie tylko za proces trawienia, ale także za syntezę witamin, proces starzenia, odporność i zdrowie.

Zadaniem bakterii jelitowych jest m.in. fermentacja niestrawionych resztek pokarmowych. W tym procesie powstają substancje stanowiące źródło energii dla komórek jelit.

Bakterie mają zdolność produkowania witamin (witaminy K oraz niektórych witamin z grupy B), a także wspierają wchłanianie składników mineralnych.

Mikroflora jelitowa człowieka odgrywa ważną rolę w utrzymaniu dobrego stanu zdrowia. Uważa się także, że ma pozytywny wpływ na poprawę odporności organizmu, trawienie, funkcjonowanie układu nerwowego i zdrowia psychicznego.

Mikrobiota to zespół mikroorganizmów żyjących w każdym układzie pokarmowym, tworząc w nim złożony ekosystem. Jej prawidłowy skład związany jest z mniejszym ryzykiem zachorowania na nowotwór jelita grubego czy choroby zapalne jelit, takie jak choroba Leśniowskiego-Crohna czy wrzodziejące zapalenie jelita grubego.

Zaburzenie różnorodności flory jelitowej sprzyja pojawieniu się dyskomfortu trawiennego i wzdęć, a nawet zespołu jelita drażliwego.

Nie tylko jelita

Bardzo ważnym zadaniem bakterii jelitowych jest ochrona organizmu przed groźnymi drobnoustrojami pochodzącymi z zewnątrz. Jeśli mamy wystarczającą ilość „dobrych” bakterii, nie pozwalają one namnażać się tym „złym”.

Zauważono, że określony skład mikroflory jelit związany z mniejszym ryzykiem występowania biegunek o różnych przyczynach, a przyjmowanie probiotyków (wyselekcjonowane szczepy bakterii Lactobacillus rhamnosus GG) w trakcie biegunki infekcyjnej skraca czas jej trwania – zwłaszcza u dzieci.

Błona śluzowa jelit stanowi istotny element układu odpornościowego człowieka, a jej prawidłowe funkcjonowanie zależy m.in. od bakterii bytujących w jelicie.

Nieprawidłowości w obrębie flory jelitowej prawdopodobnie mają również związek ze zwiększonym ryzykiem chorób metabolicznych, w tym otyłości (m.in. poprzez zaburzenie wydzielania hormonów głodu i sytości oraz spadek tolerancji glukozy).

Jak zadbać o florę jelitową?

Aby dostarczyć do organizmu dobroczynne bakterie probiotyczne, w Twojej zbilansowanej diecie nie powinno zabraknąć przede wszystkim fermentowanych produktów mlecznych, takich jak jogurt naturalny, kefir czy maślanka.

Sprzymierzeńcami flory jelitowej są również produkty kiszone. Najpopularniejsze są ogórki i kapusta, ale nie zapominajmy, że kisić można wiele innych produktów, jak burak, papryka, kalafior, czy nawet cytryny.

Składniki wspomagające wzrost dobroczynnych bakterii znajdziesz przede wszystkim w żywności bogatej w błonnik pokarmowy, czyli pełnoziarnistych produktach zbożowych i warzywach.

Najlepsze naturalne źródła składników prebiotycznych o udowodnionym działaniu to np. korzeń cykorii (jest to popularny składnik, z którego robi się bezkofeinowy zamiennik kawy), karczochy, czosnek, banany (te bardziej zielone) oraz pszenica.

Jakość flory jelitowej osłabiają natomiast cukier oraz wysoko przetworzona żywność. Unikaj też bezpodstawnego przyjmowania leków (zwłaszcza antybiotyków).

Naszym jelitom sprzyja przede wszystkim różnorodność jadłospisu. Nie eliminuj więc żadnej grupy produktów bez wyraźnej potrzeby.

Skomentuj